Co polskie instytuty badawcze robią dla zdrowia Polaków? Podczas zbliżającego się 3. Kongresu „Nauka dla Społeczeństwa”, który odbędzie się w dniach 25-26 maja, kolejne dwa ośrodki – Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. Eleonory Reicher oraz Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” – w drugim dniu kongresu przedstawią swoje wdrożenia. Zdrowie Polaków jest patronem medialnym tego wydarzenia.
❶ 26 maja, 10:00–10:10 Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. Eleonory Reicher
Empatia zaprogramowana? Porównanie odbioru materiałów antynikotynowych tworzonych przez Chat GPT-4 i ekspertów zdrowia publicznego
Autorzy wdrożenia: mgr Jakub Brzeziński, mgr Klaudia Watros, dr n. med. Małgorzata Mańczak, dr n. o zdr. Jakub Owoc, dr hab. n. med. Krzysztof Jeziorski, dr n. med. Bożena Jaszczyk, dr n. med. i n. o zdr. Katarzyna Majka, dr n. med. i n. o zdr. Marzena Jaciubek, dr hab. n. med. Robert Olszewski, prof. NIGRIR, FESC, dr n. med. Iwona Jannasz
Celem badania była analiza percepcji edukacyjnych materiałów antynikotynowych (MA) opracowanych przez sztuczną inteligencję (AI) oraz przez ekspertów zdrowia publicznego. W badaniu uczestniczyły 294 osoby ( 177 studentów i 117 pacjentów). Respondenci oceniali plakaty pod kątem przejrzystości, empatii, motywacyjności oraz gotowości do ich polecenia.
Pacjenci istotnie wyżej ocenili materiały wygenerowane przez AI, szczególnie w zakresie motywacyjności (p = 0,0095) oraz przejrzystości przekazu (p < 0,001). Studenci preferowali treści opracowane przez ekspertów, zwłaszcza pod względem wiarygodności, i częściej rozpoznawali, że dany materiał został stworzony przez AI (p = 0,00003). Pacjenci częściej uznawali je za skutecznie motywujące do rzucenia palenia i deklarowali gotowość ich polecenia bliskim (p < 0,0016).
Uzyskane wyniki podkreślają potencjał AI w tworzeniu angażujących i efektywnych MA, szczególnie w odniesieniu do osób starszych oraz mniej zaawansowanych cyfrowo. Wyniki sugerują potrzebę przemyślanej integracji narzędzi AI w działaniach edukacyjnych w zakresie profilaktyki zdrowotnej.
❷ 26 maja, 10:10–10:20 Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”
Wielomodalny system ilościowej, obiektywnej analizy ruchu prowadzonej w warunkach wodnych i lądowych
Autor wdrożenia: prof. Małgorzata Syczewska
Rehabilitacja w wodzie jest coraz popularniejszą metodą stosowaną w leczeniu pacjentów pediatrycznych: połączenie sił wyporu z oporem ruchu w wodzie, zależącym od prędkości, mają pozytywny wpływ na odzyskiwanie i uzyskiwanie sprawności i wydolności przez pacjentów. Jednak brak jest rzetelnej i udokumentowanej wiedzy na temat fizjologicznych i patofizjologicznych podstaw jej stosowania, oceny skuteczności, zasad doboru protokołów rehabilitacyjnych, zasad kwalifikacji pacjentów ze względu na rozpoznanie, stan kliniczny czy istniejące dysfunkcje. Aktualnie badania w wodzie skupiają się na badaniu sportowców. W ilościowej analizie ruchu rozwinięte są protokoły oceny w warunkach lądowych, ze względu na odmienne warunki od wodnych. Nieznana jest możliwość przenoszenia wnioskowania między oboma warunkami. Stąd potrzeba ilościowej, obiektywnej analizy ruchu w warunkach wodnych i powiązanie zmian następujących u pacjentów w warunkach wodnych od problemów funkcjonalnych w warunkach lądowych. Stworzony w IPCZD system pozwoli prowadzić obiektywne badania, zwłaszcza w przypadku pacjentów z zaburzeniami pochodzenia neurologicznego.
❸ 26 maja, 12:30–12:40 Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”
Diagnostyka małych bohaterów – przełomowe możliwości microsamplingu w sepsie i chorobach przewlekłych u dzieci
Autorzy wdrożenia: mgr Agnieszka Czajkowska, dr n. med. i n. o zdr. Arkadiusz Kocur
Diagnostyka laboratoryjna dzieci, zwłaszcza w ostrych stanach i chorobach przewlekłych, wymaga metod minimalnie inwazyjnych i dostosowanych do potrzeb małych pacjentów. Mikrosampling – technika pobierania niewielkich objętości krwi (<50µl) – stanowi przełom w diagnostyce pediatrycznej. Umożliwia częstsze i mniej obciążające monitorowanie stężeń leków, co jest kluczowe w sepsie i przewlekłych terapiach. Technika ta została już lokalnie wdrożona w praktyce diagnostycznej Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, przynosząc realne korzyści kliniczne.
Mikrosampling zwiększa komfort dziecka i rodziny, pozwala na elastyczne pobrania, także w warunkach domowych, i wpisuje się w model opieki spersonalizowanej. Rozwiązanie to ma potencjał do szerszej aplikacji w innych ośrodkach oraz możliwość rozszerzenia na populację dorosłych pacjentów, szczególnie w obszarach wymagających częstego monitorowania leczenia.
Prezentacja wdrożeń 26 maja 2025 roku na Kongres „Nauka dla społeczeństwa” – Kongres
Foto: freepik.com