Program przeszczepu płuc w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym funkcjonuje już rok. Ten krótki okres wystarczył, by UCK stało się trzecim ośrodkiem pod względem ilości przeszczepionych płuc w Polsce w 2019 r. Właśnie wykonano 10. przeszczep tego organu.
Transplantacja płuc przedłuża życie pacjentom z ciężką niewydolnością oddechową tego organu, która występuje w przebiegu wielu jednostek chorobowych układu oddechowego, a także układu krążenia. W marcu 2018 roku Uniwersyteckie Centrum Kliniczne otrzymało akredytację Poltransplantu, niezbędną do wykonywania tego typu operacji. By program przeszczepów płuc ruszył, dyrekcja zdecydowała się na zatrudnienie trzech specjalistów w tej dziedzinie z Zabrza: dr. n. med. Jacka Wojarskiego, prof. Sławomira Żeglenia oraz dr. n. med. Wojciecha Karolaka. Dzięki ich staraniom Uniwersyteckie Centrum Kliniczne po roku funkcjonowania programu stało się drugim ośrodkiem w kraju pod względem ilości oraz skuteczności przeszczepiania płuc. Pierwszy przeszczep został wykonany w lipcu 2018 r.
– Pragnę podziękować wszystkim specjalistom ze szpitala klinicznego GUMed, którzy są w ten proces zaangażowani. Ta procedura była niezwykle potrzebna pacjentom z ciężkimi chorobami płuc, a Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku jest jedynym szpitalem na Pomorzu wykonującym transplantacje narządowe – mówi prof. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. –Bardzo się cieszę z tak dobrego wyniku, który nas stawia już dzisiaj na 2. pozycji w kraju wśród ośrodków przeszczepiających płuca. Jestem przekonany, że ten rok zamkniemy z istotną liczbą transplantacji.
– 10 przeszczepów po pierwszym roku działania to niewątpliwy sukces zespołu – komentuje prof. Sławomir Żegleń z Kliniki Alergologii i Pneumonologii UCK. – W tym roku wykonaliśmy już 6 transplantacji. System wciąż się rozwija, jednak możemy już na tym etapie powiedzieć, że wykonujemy przeszczepy płuc rutynowo. Budujemy listę pacjentów do kwalifikacji. To bardzo ważne, by było duża, dzięki temu możemy wykonywać więcej transplantacji. Chcemy, by do nas kierowano chorych z północnej Polski – dodaje.
Pacjentka, u której wykonano 10. przeszczep, to 52-letnia pani Maria z województwa mazursko-warmińskiego, cierpiąca na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Przed operacją nie była w stanie wykonać najprostszych czynności, dziś samodzielnie wchodzi po schodach.
– Przeszczepy wykonujemy zaawansowaną techniką możliwie najmniej obciążającą pacjenta. Klatkę piersiową otwieramy tylko na tyle, aby dało się do jam opłucnowych wprowadzić przeszczepiany narząd. Rehabilitacja tak operowanych pacjentów przebiega najlepiej. Nie zawsze możliwe jest operowanie taką techniką, ale w gdańskim ośrodku będzie to na pewno metoda preferowana – mówi dr n. med. Jacek Wojarski z Kliniki Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej UCK, który operował pacjentkę.
– Jestem pod ogromnym wrażeniem pracy, którą wykonali wszyscy nasi specjaliści zajmujący się przeszczepami płuc w UCK. Lekarzom, którzy przenieśli się do nas z Zabrza, dziękuję za ten odważny krok, który wiązał się pewnie z rewolucją życiową nie tylko dla nich, lecz również dla ich rodzin. Dzięki tej decyzji nasi potrzebujący transplantacji płuc pacjenci mogą cieszyć się na nowo możliwością oddychania pełną piersią – podsumowuje Jakub Kraszewski, dyrektor naczelny UCK.
Przeszczep płuca jest zabiegiem chirurgicznym, podczas którego choremu wycina się całe jedno lub oba płuca w zależności od jednostki chorobowej, zastępując go zdrowym płucem bądź płucami. W przeważającej większości płuca przeszczepia się od zmarłego dawcy, przy czym oprócz zgodności pod względem grupy krwi, organ ten musi pasować również rozmiarem (przykładowo nie przeszczepimy postawnemu mężczyźnie płuc od drobnej kobiety). Ponieważ jest to skomplikowana operacja, obarczona dużym ryzykiem, wykonywana jest u pacjentów, w których wyczerpano już inne metody leczenia. Choroby prowadzące najczęściej do tak ciężkiego uszkodzenia płuc, że wskazane jest leczenie transplantacją, to: przewlekła obturacyjna choroba płuc (tzw. POChP, również w przebiegu niedoboru alfa 1-antytrypsyny), mukowiscydoza, idiopatyczne zwłóknienie płuc, idiopatyczne nadciśnienie płucne, sarkoidoza, a także histiocytoza.
Aktualnie, oprócz Gdańska, płuca przeszczepia się również w Poznaniu, Szczecinie i Zabrzu.