Brexit pociąga za sobą szereg konsekwencji gospodarczych i społecznych. Jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie kroki, zmierzające do zabezpieczenia chorych, może skutkować ograniczeniami w dostępie polskich pacjentów do niektórych leków. Wiele firm farmaceutycznych przenosi swoje siedziby z rynku brytyjskiego do innych krajów unijnych, co sprawia, że dotychczas wydane decyzje refundacyjne mogą przestać obowiązywać, tracąc swojego adresata.
Wpływ Brexitu na leki refundowane w Polsce wymaga wypracowania jednolitego rozwiązania, mającego uniwersalne zastosowanie dla wszystkich produktów refundowanych, których ta kwestia dotyczy. Wartością nadrzędną w tym procesie powinno być bezpieczeństwo pacjentów oraz zapewnienie im możliwości kontynuacji terapii.
„Zapewnienie pacjentom dostępu do leków w związku z Brexitem, powinno być priorytetem Ministerstwa Zdrowia. Ministerstwo oczekuje, że firmy wystąpią wpierw o skrócenie decyzji, a następnie ponownie o refundację. Ponowne przeprowadzenie całego procesu refundacyjnego jest tylko niepotrzebnym obciążaniem administracyjnym, podczas gdy istnieją inne legalne i proste narzędzie dokonania odpowiednich zmian w decyzjach, ale przede wszystkim może skutkować ograniczeniami w dostępie do leków. Nikt nie może dać gwarancji, że nie ucierpią na tym chorzy” – podkreśla Bogna Cichowska-Duma, Dyrektor Generalny INFARMY.
W tej sytuacji istnieje istotna potrzeba aktualizacji adresatów poszczególnych decyzji refundacyjnych, wynikająca z Brexitu – czyli niezależnych i obiektywnie nieprzewidywalnych okoliczności. Konieczne jest wypracowanie spójnej, propacjenckiej procedury przejściowej, dopuszczającej przeniesienie decyzji refundacyjnej, na firmę farmaceutyczną, której siedziba przeniosła się do innego kraju poza Wielka Brytanią.
Jeżeli jednak tego typu procedura nie zostanie wypracowania, konieczne jest zastosowanie art. 155 KPA, mówiącego o tym, że w przypadku interesu społecznego lub słusznego interesu strony, decyzja wydana w trybie postępowania administracyjnego (a taką jest decyzja refundacyjna) może być w każdym czasie zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, za zgodą strony tej decyzji.
„Interes społeczny w tym wypadku jest niepodważalny. Dodatkowo, należy mieć również na uwadze, że firmy farmaceutyczne, których siedziby mieściły się do tej pory w Wielkiej Brytanii, wnioskując o objęcie ich leków refundacją działały w zgodzie i w zaufaniu do przepisów prawa. Te firmy uwzględniając zakładany czas obowiązywania decyzji refundacyjnej – proponowały i wyrażały zgodę na konkretne warunki refundacyjne, w tym np. instrumenty dzielenia ryzyka” – tłumaczy Bogna Cichowska-Duma.
Konieczne jest jak najpilniejsze przyjęcie jednolitego rozwiązania, które umożliwi prostą zmianę adresata decyzji refundacyjnej i nie wpłynie na jej ważność i termin obowiązywania. Wyłącznie w ten sposób pacjenci będą mieć zapewniony niezakłócony dostęp do leków refundowanych.