– Znajdujemy się w momencie przełomu. Odchodzi z zawodu starsze pokolenie lekarzy, którzy zdobywali wiedzę w relacji mistrz-uczeń. Brakuje kadr medycznych. Młodych specjalistów musimy więc kształcić więcej i inaczej. Jak? Na to pytanie szukali odpowiedzi uczestnicy debaty moderowanej przez prof. Ryszarda Gellerta, dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego oraz prof. Tomasza Grodzickiego, prorektora ds. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Obecni studenci medycyny – przyszli lekarze to pokolenie, dla którego dotychczasowe kształcenie w relacji mistrz – uczeń jest nie do przyjęcia. Tę relację zastępuje nowa zasada „primus inter pares” (pierwszy wśród równych) – student staje się dla wykładowcy akademickiego partnerem do wymiany myśli. Młodzi nie akceptują sytuacji, w której mają siedzieć przez kilka godzin, słuchając wykładów. Mając dostęp do internetu, natychmiast sprawdzają informacje, a jeśli przekaz wykładowcy jest niezgodny ze źródłami w inernecie, oczekują wyjaśnienia. W taki sposób młode pokolenie studentów opisywali uczestniczący w debacie plenarnej nauczyciele akademiccy. Jednocześnie zwracali oni uwagę na słaby punkt studentów medycyny – chłonąc wiedzę medyczną na zajęciach zdalnych, nie uczą się dobrej komunikacji z pacjentem.
Już obecnie badania sondażowe wskazują, że 70 proc. pacjentów wysoko punktuje umiejętności lekarzy, ale jednocześnie taki sam odsetek respondentów negatywnie ocenia ich umiejętności miękkie. Zmieniając sposób kształcenia studentów, nie można więc ograniczać zajęć przy łóżku chorego, konkludowali uczestnicy debaty, podkreślając, że to właśnie w kontakcie z pacjentem odbywa się nauka zawodu. Jak jednak reasumował prof. Tomasz Zatoński, prorektor ds. budowania relacji i współpracy z otoczeniem Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, problemy z komunikacją, m.in. w kontakcie z pacjentami, na jakie może napotykać tzw. pokolenie Z, nie stanowią problemu. Są to bowiem umiejętności, których można skutecznie uczyć.
Gdzie kształcić nowe pokolenie lekarzy? Tworzyć nowe uczelnie medyczne czy filie uniwersytetów medycznych? Każde z tych rozwiązań miało wśród uczestników debaty swoich zwolenników. Ci opowiadający się za tworzeniem nowych uczelni wskazywali na fakt, że obecne wyższe szkoły medyczne są przeładowane i nie mają już możliwości kształcenia większej ilości lekarzy, natomiast ich oponenci zwracali uwagę na fakt, że nowe uczelnie nie mają możliwości zwiększenia kadr nauczających przez co nie są w stanie zagwarantować wysokiego poziomu kształcenia, ponadto nie posiadają niezbędnej bazy klinicznej. Brak kadr to zresztą problem, który dotyka także uniwersytety medyczne. Jak zwracano uwagę, z powodu lepszych warunków pracy nauczyciele akademiccy podejmują pracę w mniejszych, regionalnych jednostkach. Niedofinansowanie uczelni medycznych i przechwytywanie kadr przez samorządy, które dysponują pieniędzmi, powodują jeszcze większe braki kadrowe w jednostkach uniwersyteckich, a przecież – jak zwracał uwagę prof. Bogusław Machaliński, rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego – na świecie najbardziej cenione są właśnie szpitale uniwersyteckie. – Być może programy na uniwersytetach medycznych są przeładowane – mówił prof. Ryszard Gellert – ale nie powinniśmy rezygnować z akademickiego sposobu kształcenia. Tylko w ten sposób, możemy utrzymać jakość medycznych dyplomów.
Podczas debaty zwracano także uwagę na odpływ młodych lekarzy do pracy za granicę. – Uszczelnienie systemu jest niezwykle ważne – podkreślał prof. prof. Bogusław Machaliński, dodają, że ok. 40 proc. absolwentów PUM opuszcza kraj . Jednak nie wszyscy eksperci podzielali jego zdanie. W opinii prof. Piotra Pruszczyka, prorektora ds. techniki nauki i transferu technologii WUM przepływ kadr pomiędzy krajami jest normalnym zjawiskiem, a praca w międzynarodowych zespołach, także nawiązywanie nieformalnych kontaktów, to wartość dodana. Jak podkreślano, mobilność jest typowa dla młodego pokolenia. Nie należy więc wstrzymywać absolwentów medycyny przed wyjazdem do pracy za granicę, tylko oferować im takie warunki pracy w Polsce, aby wzbogaceni o nowe doświadczenia wracali do kraju.