Zawód lekarza to codzienne decyzje dotyczące zdrowia i życia innych ludzi. Każdy błąd medyczny czy zdarzenie niepożądane skutkuje odpowiedzialnością cywilną oraz konsekwencjami materialnymi. W takiej sytuacji kluczowe staje się odpowiednie ubezpieczenie, które pokryje wysokość rekompensaty.
Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości tylko w 2017 roku pacjenci otrzymali rekompensatę za błędy medyczne w wysokości 13,5 mln zł. W ciągu 3 lat między 2014 a 2017 rokiem w sumie kwota zadośćuczynień i odszkodowań wzrosła o 70 proc.
Ubezpieczenia lekarskie są niezbędnym elementem pracy medyka. Niezależnie od tego, czy lekarz jest właścicielem małej ogólnej praktyki, czy też jest głównym chirurgiem dużego szpitala, istnieje wiele zagrożeń, z którymi musi się codziennie mierzyć. Typowe ryzyko obejmuje interakcję lekarz-pacjent. Lekarz odpowiada za działania i porady udzielane pacjentom i jeśli pacjent uważa, że medyk popełnił błąd medyczny to może podać lekarza do sądu. Inne zagrożenia, na jakie napotykają lekarze i praktyki medyczne, mogą obejmować m.in. uszkodzenia mienia, wypadki związane z pracownikami lub pacjentami czy zakażenia w wyniku kontakt z materiałem zakaźnym.
Przykłady błędów medycznych vs wysokość zadośćuczynienia
Małoletnia pacjentka podczas wykonywania zabiegu stomatologicznego w pełnej narkozie zmarła na fotelu dentystycznym. Pozwanymi w sprawie zostali solidarnie lekarz stomatolog oraz lekarz anestezjolog. W toku postępowania Sąd Okręgowy ustalił szereg nieprawidłowości, m.in. brak kardiomonitora i defibrylatora, nieprowadzenie dokumentacji postępowania anestezjologicznego
oraz brak odpowiedniej rozmowy dotyczącej ryzyka wiążącego się ze znieczuleniem. Wysokość zadośćuczynienia: 150 000 zł dla każdego powoda.
Dziecko zmarło podczas porodu w wyniku niedotlenienia spowodowanego zadzierzgnięciem pępowiną. Rodzice wystąpili na drogę sądową o zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych w związku z zaniedbaniami do których doszło podczas porodu, a także opóźnieniem w podjęciu decyzji o przeprowadzeniu cesarskiego cięcia. Wyrokiem Sądu Rejonowego ubezpieczony uznany został za winnego tego, że mając obowiązek zapewnienia należytej opieki nad pacjentką i jej rodzącym się dzieckiem, nieumyślnie naraził dziecko na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub doznanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, przez to, że w czasie porodu nie podjął decyzji o wzmożonym nadzorze i rozszerzeniu diagnostyki, nie zlecił odpowiednich badań mimo, że sytuacja kliniczna i położnicza tego wymagała. Zadośćuczynienie: ponad 1 296 000 zł.
– Z wykonywaniem zawodu lekarza wiąże się coraz większe ryzyko. Nadmiar obowiązków i zmęczenie zwiększają prawdopodobieństwo popełnienia błędu i późniejszych ewentualnych roszczeń pacjentów, którzy coraz częściej w takich sytuacjach decydują się na skierowanie sprawy na drogę sądową. Wzrasta też wysokość odszkodowań zasądzanych przez Sądy. Tylko w 2017 roku, według danych Ministerstwa Sprawiedliwości, pacjenci otrzymali rekompensatę za błędy medyczne w wysokości 13,5 mln zł. W okresie między 2014 a 2017 rokiem w sumie kwota zadośćuczynień i odszkodowań wzrosła o 70 proc. – mówi Andrzej Twardowski, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Medycznych i OC w INTER. – Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) lekarza i lekarza dentysty to niezbędne zabezpieczenie przed finansowymi konsekwencjami błędów medycznych czy zdarzeń niepożądanych. Dla lekarzy prowadzących praktykę lekarską jest to ubezpieczenie obowiązkowe, regulowane przepisami prawa. Zdarza się jednak, że obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej nie gwarantuje pełnego bezpieczeństwa pracy. Niezbędne jest więc dobranie takiego ubezpieczenia, które zapewni lekarzom odpowiedni poziom ochrony, dlatego decydując się na polisę warto dokładnie rozważyć specyfikę swojej specjalizacji i sięgnąć też po dodatkowe ubezpieczenia dobrowolne, które rozszerzają zakres ochrony na wszystkie sfery zawodowej aktywności medyka – dodaje Twardowski.
Odpowiedzialność zawodowa – obowiązkowe ubezpieczenie OC
Polskie prawo nakłada na lekarzy i lekarzy dentystów obowiązek posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z minimalnymi sumami gwarancyjnymi wynoszącymi 75.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia oraz 350.000 euro w odniesieniu do wszystkich zdarzeń, których skutki są objęte umową ubezpieczenia OC lekarza/lekarza dentysty posiadającego zarejestrowaną indywidualną praktykę lekarską. Zakres i warunki tego ubezpieczenia zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2011r: w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. nr 293 poz. 1729). Obowiązkowym ubezpieczeniem OC objęte są szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych przez osobę ubezpieczoną, które są następstwem jej działania lub zaniechania. Ochrona obejmuje szkody, które miały miejsce w trakcie trwania polisy.
Obowiązek ubezpieczenia spoczywa więc na każdym lekarzu czy lekarzu dentyście, który wykonuje zawód w formie praktyki lekarskiej (stacjonarnej, na wezwanie, kontraktu). Nie musi zawierać takiego ubezpieczenia lekarz, który pracuje tylko i wyłącznie w oparciu o umowę o pracę. W takiej sytuacji obowiązek posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej spoczywa na placówce medycznej, a lekarz może ponosić odpowiedzialność materialną, zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, w wysokości maksymalnie trzech miesięcznych pensji.
Co nie jest objęte zakresem OC obowiązkowego?
Zakresem obowiązkowego ubezpieczenia OC nie są objęte:
- Szkody wyrządzone przez ubezpieczonego po pozbawieniu go prawa do wykonywania zawodu, a także w okresie zawieszenia prawa do wykonywania zawodu chyba, że szkoda jest następstwem wykonywania zawodu przed pozbawieniem prawa do wykonywania zawodu lub zawieszenia.
- Szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia pacjenta.
- Szkody polegające na zapłacie kar umownych.
- Szkody powstałe w czasie wykonywania zawodu lekarza na podstawie umowy o pracę lub zlecenia poza praktyką.
- Wyłączeniu podlegają też szkody związane z zabiegami medycyny estetycznej (zabiegi chirurgii plastycznej i zabiegi kosmetyczne). W tym przypadku ochrona ubezpieczeniowa obowiązkowego OC ma zastosowanie wyłącznie w przypadku wad wrodzonych oraz następstw urazów czy chorób. Ubezpieczenie nie pokrywa szkód będących następstwem zabiegów estetycznych.
– Szkody wynikłe z zabiegów dedykowanych w celu poprawy wyglądu nie są objęte ubezpieczeniem OC obowiązkowym. Jedynym zabezpieczeniem na wypadek takich roszczeń jest specjalistyczne ubezpieczenie medycyny estetycznej, które można dokupić w INTER jako klauzulę do ubezpieczenia OC dobrowolnego. Ubezpieczenie zapewnia ochronę lekarzom i lekarzom dentystom wykonującym niechirurgiczne zabiegi medyczne, medyczno – stomatologiczne i kosmetyczne w celu poprawienia wyglądu pacjentów. Dzięki precyzyjnej definicji zabiegów nie ma wątpliwości, jakie dokładnie zabiegi obejmujemy ochroną – dodaje Andrzej Twardowski, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Medycznych i OC w INTER.
Dodatkowe ubezpieczenia dla lekarza – jakie są ważne i kiedy warto je kupić?
Jeżeli lekarz lub lekarz dentysta prowadzi indywidualną praktykę, warto, żeby uzupełnił ochronę o inne ubezpieczenia dedykowane zawodom medycznym. Zabezpieczy się w ten sposób przed ewentualnymi roszczeniami powstałymi na skutek uszkodzenia mienia pacjenta, także w związku z posiadaniem sprzętu medycznego, czy kosztami napraw wynajmowanego sprzętu. Dodatkowe ubezpieczenie pozwoli także uniknąć kosztów związanych z ewentualnymi procesami sądowymi czy wynagrodzeniem pełnomocnika. Można też kupić polisę na wypadek czasowej niezdolności do pracy, ważne dla osób pracujących na kontrakcie. Dzięki temu na czas niezdolności do pracy lekarz będzie otrzymywał świadczenie dzienne w wysokości przewidzianej przez umowę ubezpieczeniową.
– Wieloletnie doświadczenie w ubezpieczeniach dla branży medycznej skłoniło INTER do poszerzenia oferty ubezpieczeń dobrowolnych. Coraz częściej nasi klienci korzystają z wyższych sum ubezpieczenia – do kwoty nawet 200 tys. euro na jedno zdarzenie. Wielu lekarzy obecnie zabezpiecza się przed coraz częściej występującymi roszczeniami z tytułu naruszenia praw pacjenta. Aby nie martwić się kosztami związanymi z ewentualnymi sporami sądowymi, warto sięgnąć po ubezpieczenie INTER Ochrona Prawna, które umożliwia wygodne konsultacje z radcą prawnym w postaci video-porad oraz zapewnia pokrycie wydatków związanych m.in. z obsługą pełnomocnika oraz kosztów sądowych. Odpowiadając na potrzeby często podróżujących lekarzy wprowadziliśmy do oferty roczne ubezpieczenie turystyczne INTER Tour 365, w ramach którego oferujemy ochronę na całym świecie w ramach wyjazdów zarówno w celach wypoczynkowych jak i w związku z wykonywaniem pracy w zawodzie medycznym. Jeśli prowadzimy własny gabinet można zawrzeć polisę zapewniającą kompleksową ochronę majątku firmy, można też ubezpieczyć na życie siebie i swoich pracowników – mówi Andrzej Twardowski z INTER.
Lekarz w swojej pracy jest też narażony na kontakt z materiałem zakaźnym, co grozi zakażeniem wirusem HIV lub WZW, dlatego niezbędne wydaje się też posiadanie polisy umożliwiającej szybkie sfinansowanie koniecznych badań oraz wypłatę świadczenia finansowego w przypadku zakażenia. Coraz częstszym zjawiskiem jest też niestety agresja pacjenta. Szacuje się, że w Polsce agresja, głównie słowna, dotyczy ok. 60 proc. lekarzy. Okręgowa Izba Lekarska w Gdańsku podaje, że aż 70 proc. lekarzy deklaruje, że przynajmniej raz w ciągu roku spotyka się z „niewłaściwym zachowaniem” ze strony pacjentów. INTER jako jedyny na rynku oferuje też możliwość rozszerzenia polisy Ochrona HIV/WZW o klauzulę na wypadek fizycznej agresji pacjenta.