W listopadowej odsłonie Ogólnopolskiej Kampanii #WczesneWykrycieToŻycie 46 organizacji pacjentów tworzących Polską Koalicję Pacjentów Onkologicznych oraz znane publicznie osoby przypominają, że listopad to miesiąc poświęcony profilaktyce raka płuca. Miesiąc ten często określany mianem „wąstopadu” (ang. movember) to także czas, aby podnieść świadomość męskich nowotworów – raka stercza oraz raka jądra.
Rak płuca jest pierwszą przyczyną zgonów nowotworowych w Polsce wśród kobiet oraz mężczyzn. Statystyki dla tego nowotworu są zatrważające. Jak podaje Krajowy Rejestr Nowotworów przeżycia 5-letnie u mężczyzn wynoszą zaledwie ok. 12%, natomiast u kobiet ok. 17%. W 2013 r. odnotowano prawie 15 tysięcy nowych zachorowań na raka płuca u mężczyzn oraz prawie 7 tysięcy u kobiet.
Najczęstszą przyczyną zachorowania na raka płuca jest palenie papierosów, aż u 80 % chorych. Ryzyko zachorowania dotyczy również biernych palaczy, którzy oddychają powietrzem zawierającym toksyczne substancje. Do innych czynników ryzyka zaliczamy: ekspozycję na radon, azbest, metale ciężkie (kadm, ołów, nikiel, arsen), niektóre substancje chemiczne i przemysłowe zanieczyszczenia powietrza oraz predyspozycje genetyczne.
Anna Żyłowska, prezes Stowarzyszenia Walki z Rakiem Płuca w Szczecinie zauważa, że – Niepokojący pozostaje fakt, że o ile zachorowalność na nowotwory płuca wśród mężczyzn zachowuje się na stałym poziomie, o tyle wskaźnik ten charakteryzuje się stałym trendem wzrostowym wśród populacji kobiet. Chorują coraz młodsze Polki i coraz młodsze umierają. Według naszej oceny należy od najmłodszych lat edukować młodzież, a w szczególności młode kobiety, by ustrzec je przed popadnięciem w nałóg, a także utrwalać wzorce zdrowego stylu życia. Od niedawna prowadzimy kampanię #NiePalęWcale! Uświadamiamy, że choroby związane z paleniem, takie jak zawał, udar czy choroba nowotworowa to końcowe konsekwencje nałogu. W międzyczasie palenie ma wpływ na urodę (przedwczesne starzenie się skóry, zmiana kolorytu, trądzik, przebarwienia, pajączki naczyniowe), płodność, gospodarkę hormonalną, wygląd zębów i dłoni.
Ewelina Szmytke, sekretarz Stowarzyszenia Walki z Rakiem Płuca przypomina – Charakterystyczne objawy raka płuca pojawiają się zwykle dość późno, już w zaawansowanym stadium choroby. Należą do nich: utrzymujący się przez wiele tygodni kaszel, duszność, uczucie obezwładniającego zmęczenia, krwioplucie. Od lat propagujemy pierwotną profilaktykę nowotworową – zaprzestanie palenia, zdrowy tryb życia oraz zbilansowaną dietę.
Rak prostaty stanowi ponad 13% zachorowań na nowotwory u mężczyzn. Ryzyko zachorowania na raka gruczołu krokowego wzrasta wraz z wiekiem. Nowotwór ten bardzo rzadko ujawnia się przed 50. rokiem życia. Zgodnie z danymi KRN w ciągu trzech ostatnich dekad liczba zachorowań na raka stercza w Polsce wzrosła około 5-krotnie, w 2013 roku zanotowano ponad 12 tysięcy przypadków. Czynnikami ryzyka wystąpienia nowotworu prostaty są przede wszystkim wiek i dziedziczenie, ale również otyłość, siedzący tryb życia, oraz stany zapalne dróg moczowych. Podstawowe badania, jakie należy wykonywać regularnie po 50 roku życia to badanie per rectum i oznaczenie poziomu PSA we krwi.
Beata Ambroziewicz, prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie, mówi – Rak jądra to nowotwór młodych mężczyzn. Ze względu na rzadkie występowanie, wiele osób nie słyszało o tym nowotworze. Pierwsze objawy raka jądra są mało dokuczliwe. Zauważenie nieprawidłowości w worku mosznowym powinno spowodować niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza.
W 2010 roku zanotowano prawie 1100 przypadków. Jest on najczęściej występującym rakiem u mężczyzn pomiędzy 20. a 44. r. ż. Szymon Chrostowski, pacjent po przebytym leczeniu choroby nowotworowej, podkreśla – Wykryty odpowiednio wcześnie rak jądra jest w 100% uleczalny. Wiedza o nim, jest szczególnie ważna dla chłopców i młodych mężczyzn, ponieważ ryzyko zachorowania na raka jądra gwałtownie wzrasta po 15. roku życia osiągając szczyt około 30. roku życia. Dlatego tak ważne jest popularyzowanie nauki samobadania jąder.
Ambasadorka Kampanii, aktorka Maria Pawłowska, dodaje – Przy okazji kampanii dowiedziałam się jak ważną rolę jako kobiety mamy do odegrania w edukacji swoich dzieci o ważności profilaktyki oraz regularnego samobadania. Również jako partnerki, to często my dostrzegamy pierwsze niepokojące zmiany u naszych partnerów.
Więcej informacji o raku jądra i raku prostaty oraz jak wykonać samobadanie jąder w „Głosie Pacjenta Onkologicznego” Nr4/2017 na pkopo.pl
WIĘCEJ INFORMACJI NA STRONACH ORGANIZACJI:
Organizacje wspierające chorych na nowotwory płuca:
- Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca – www.rakpluca.org.pl
- Stowarzyszenie Walki z Rakiem Płuca Oddział Szczecin – www.rakpluca.szczecin.pl
- Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych – www.pkopo.pl
Organizacje wspierające chorych na raka stercza oraz raka jądra:
- Fundacja Wygrajmy Zdrowie – www.wygrajmyzdrowie.org
- Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych – www.pkopo.pl