Zespół Katedry Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej pod kierunkiem prof. Andrzeja Czyżewskiego pracuje nad innowacyjnymi rozwiązaniami systemowymi umożliwiającymi lepszą opiekę na pacjentami znajdującymi się w stanie minimalnej świadomości: Cyber-Bed (Cyber-Łóżko), a także Cyber-Sala i Cyber-Oddział. – Sprostanie potrzebom osób, które z pozoru są pozbawione logicznego kontaktu z otoczeniem jest jednym z wyzwań współczesnej medycyny – podkreślał prof. Andrzej Czyżewski podczas Kongresu „Zdrowie Polaków”.
Cyber-Bed będzie mogło być stosowane w celu diagnozowania i terapii pacjentów z uszkodzeniem mózgu (pacjenci w stanie wegetatywnym/apalicznym, w stanie minimalnej świadomości), a także w celu poprawy komfortu życia pacjentów, którzy są świadomi, ale nie komunikują się lub komunikują się z trudem ze światem zewnętrznym. Pierwsza grupa pacjentów (z zaburzeniami świadomości) – to liczne podgrupy odbiorców, ponieważ problem zaburzonej świadomości najczęściej dotyczy osób, które doświadczyły urazów mózgowo-czaszkowych (głównie wskutek wypadków komunikacyjnych), udarów mózgu, zmian w mózgu (głównie tętniaki, guzy), niedotlenienia (wskutek podtopienia, nagłego zatrzymania krążenia – NZK, czy próby samobójczej). Z kolei druga grupa pacjentów to osoby świadome, znajdujące się w zespole zamknięcia (LIS) lub chorujące na stwardnienie rozsiane (SM) czy stwardnienie zanikowe boczne (SLA), a także liczne grupy pacjentów z dużymi niedowładami kończyn.
Rozwiązanie o nazwie Cyber-Bed ma umożliwiać nie tylko komunikację pacjentów należących do tej drugiej grupy, lecz także umożliwiać im sterowania łóżkiem i innymi urządzeniami zewnętrznymi za pomocą wzroku. Dodatkowo przewiduje się rozszerzenie jego funkcjonalności o moduł wirtualnej rzeczywistości, umożliwiający zanurzenie się pacjenta w wirtualnym świecie. Zgodnie z najnowszym trendem rozwojowym w informatyce, jakim jest rozwój internetu rzeczy, rozwiązanie zostanie zaprojektowane także jako element sieciocentrycznego środowiska sensorowego (ang. sensor network), umożliwiającego osobie z niedowładami zwiększenie możliwości otrzymywania informacji z otoczenia i oddziaływania na otoczenie. Elementy powyższego rozwiązania będą mogły być ponadto wykorzystywane również na rzecz innego rodzaju pacjentów hospitalizowanych, którzy w trakcie pobytu w szpitalu na ogół tracą lub mają bardzo ograniczone możliwości komunikowania się z użyciem nowoczesnych technologii ICT, do których wykorzystywania w życiu codziennym wielu z nich jest przyzwyczajonych.
W kolejnych etapach prac przewiduje się m.in.:
– powstanie zintegrowanego systemu interfejsów multimodalnych oraz urządzeń peryferyjnych przeznaczonych do diagnozy i terapii pacjentów z zaburzoną świadomością, a także na co dzień poprawiających jakość życia pacjentów porażonych czterokończynowo z afonią,
– utworzenie modułu kinezyterapii umożliwiającego organizowanie i nadzorowanie ćwiczeń rehabilitacyjnych dla pacjentów neurologicznych, kardiologicznych i ortopedycznych pod nadzorem zautomatyzowanego systemu śledzenia ruchu i wirtualnego terapeuty (awatara),
– utworzenie modułu multimedialnej komunikacji telemedycznej, umożliwiającego nadzór lekarski, terapeutyczny, pielęgniarski, a także ułatwiony kontakt pacjenta ze światem zewnętrznym (rodzina, RTV, publikatory).
Cyber-oddział to instalacja pilotażowa zespołu urządzeń składających się na innowacyjny system diagnostyczno-rehabilitacyjno-opiekuńczy nad osobami z zaburzeniami ruchu i komunikacji w oddziałach przystosowanych dla pacjentów w stanie minimalnej świadomości. Ideą projektu jest rozwój i integracja innowacyjnych metod i technik wykrywania, rejestracji i analizy aktywności elektrycznej mózgu (elektroencefalografia) oraz technologii i narzędzi wykorzystujących interfejsy multimodalne (wzrok, słuch, powonienie, ewentualnie wibracje, zimno, ciepło) w procesie diagnostyki, terapii i rehabilitacji osób w śpiączkach pourazowych z minimalnym poziomem świadomości czy osób po wybudzeniu z tego rodzaju stanów z utrzymującymi się problemami w zakresie komunikowania się i niedowładów.
Instalacja pilotażowa pozwoli na przetestowanie poszczególnych rozwiązań i technologii w kontakcie z samym pacjentem. Przy tak złożonym problemie jedynie prowadzenie takich testów w warunkach rzeczywistych może pozwolić na pewność, że działają one prawidłowo.
Docelowo cyber-oddział będzie funkcjonował jako w pełni samodzielna jednostka w ramach zakładów opieki medycznej.