Hałas towarzyszy nam każdego dnia – w transporcie, w budynkach użyteczności publicznej, podczas wydarzeń masowych, a także w miejscu pracy. Jego oddziaływanie może być długotrwałe i systematyczne lub krótkotrwałe, ale bardzo intensywne, prowadząc do trwałych uszkodzeń słuchu. Problem ten pozostaje jednym z najpoważniejszych zagrożeń zdrowotnych w środowisku pracy.
Jak podaje Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi, ubytek słuchu stanowił w 2024 r. zaledwie 2,3% wszystkich zdiagnozowanych chorób zawodowych w Polsce, jednak to właśnie hałas od lat utrzymuje się w czołówce najczęściej występujących zagrożeń w miejscu pracy. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w 2024 roku w Polsce 171,4 tys. pracowników było narażonych na hałas – to blisko połowa wszystkich zatrudnionych w warunkach zagrożenia związanego ze środowiskiem pracy. Hałas – niewidzialny wróg słuchu, może działać latami w ukryciu. Kiedy ubytek słuchu zostanie już stwierdzony, zmian nie da się cofnąć. Słuch to zmysł nieodnawialny, dlatego warto działać wcześniej i ostrzegać przed zagrożeniem.
Próbą odpowiedzi na te wyzwania jest kampania społeczna „Słucham i słyszę”, realizowana w 2025 roku przez Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. Jej celem jest zwiększanie świadomości zagrożeń związanych z hałasem, popularyzowanie dobrych praktyk w zakresie ochrony słuchu oraz inspirowanie pracodawców i instytucji do podejmowania działań profilaktycznych.
Kampania zachęca do:
- eliminowania, a jeśli to niemożliwe – ograniczania hałasu u źródła,
- stosowania rozwiązań technicznych i organizacyjnych, które zmniejszają ekspozycję na hałas,
- właściwego doboru i stosowania środków ochrony indywidualnej,
- organizowania badań przesiewowych słuchu dla pracowników,
- edukowania pracowników, a także społeczności lokalnych na temat higieny słuchu i zdrowego stylu życia.
Partnerzy i patroni
Patronat honorowy nad akcją objęły: Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Minister Zdrowia.
W gronie partnerów strategicznych inicjatywy znalazły się: Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Towarzystwo Otorynolaryngologów, Foniatrów i Audiologów Polskich, Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera w Łodzi oraz Polskie Towarzystwo Medycyny Pracy.
Motorem napędowym kampanii są jej partnerzy – instytucje publiczne, jednostki samorządowe oraz przedsiębiorstwa – te małe i te duże, które dobrowolnie mogą włączyć się w kampanię i w jej ramach przeprowadzać ww. działania na rzecz ochrony słuchu w miejscu pracy Do chwili obecnej do kampanii „Słuchami słyszę” przystąpiło 14 partnerów, działających na rzecz ograniczania hałasu
i popularyzowania wiedzy o jego skutkach wśród swoich pracowników lub społeczności lokalnych.
Konferencja „Hałas przemysłowy a ochrona słuchu pracowników”
Jednym z kluczowych wydarzeń kampanii jest konferencja pt. Hałas przemysłowy a ochrona słuchu pracowników, która odbędzie się 24 września 2025 r. w siedzibie CIOP-PIB w Warszawie.
Rejestracja możliwa jest tutaj: https://forms.gle/L4dQFgxhYYBrXbhd9
Organizatorzy: Centralny Instytut Ochrony Pracy – PIB, Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Towarzystwo Otorynolaryngologów, Foniatrów i Audiologów Polskich.


Spotkanie pozwoli na prezentację nowoczesnych rozwiązań w zakresie ochrony słuchu, wymianę doświadczeń w tym obszarze, przybliży temat badań przesiewowych słuchu oraz oddziaływania substancji ototoksycznych, obecnych w miejscu pracy na słuch pracowników.
Organizatorzy zapraszają do udziału w kampanii.
Kampania Słucham i słyszę przypomina, że profilaktyka słuchu jest inwestycją w zdrowie pracowników i efektywność przedsiębiorstw. Każda firma, instytucja czy stowarzyszenie może dołączyć do akcji i wnieść swój wkład w budowanie kultury bezpieczeństwa i ograniczanie hałasu w miejscu pracy.
Więcej informacji na stronie: www.ciop.pl/slucham-i-slysze.
***
Kampania CIOP-PIB „Słucham i słyszę” jest realizowana w ramach VI etapu programu wieloletniego pn. „Rządowy Program Poprawy Bezpieczeństwa i Warunków Pracy”, finansowanego w zakresie zadań służb państwowych ze środków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Koordynatorem Programu jest Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy
Foto: freepik.com