W Polsce objawy astmy ma 4 miliony osób, ale tylko niecałe 2 miliony wie o swojej chorobie. Pozostali kaszlą, mają duszności i nie zdają sobie sprawy, że powodem ich problemów mogą być alergia i astma alergiczna.
Dr n. med. Piotr Dąbrowiecki: Z astmą można obecnie normalnie żyć.
Świszczący oddech lub granie w piersiach to najbardziej charakterystyczne objawy astmy. Chorzy mają duszności, czasem odczuwane jako ucisk lub ściskanie klatki piersiowej, brak tchu, brak powietrza, krótki oddech, niemożność nabrania lub wypuszczenia powietrza. Objawy te pojawiają się napadowo, ze zmienną częstością i nasileniem. Ich przyczyną jest nagłe zwężenie oskrzeli, które zaburza przepływ powietrza do płuc w czasie wdechu i z płuc w czasie wydechu. Pomiędzy napadami astmy chory zwykle nie odczuwa żadnych dolegliwości, a lekarz najczęściej nie stwierdza żadnych odchyleń podczas badania pacjenta.
„Powodem skurczu oskrzeli jest nadreaktywność oskrzeli (wrażliwość) na bodźce, takie jak wysiłek, zimne powietrze, ostre zapachy, dym tytoniowy, śmiech, długie mówienie, zmiany pogody, niektóre leki, stres i emocje, a u alergików też alergeny, które dla zdrowego człowieka są obojętne. Przyczyną tej nadreaktywności jest przewlekłe zapalenie oskrzeli, zwykle związane z reakcją alergiczną. Oznacza to, że jego powodem jest zazwyczaj współistniejąca alergia, choć infekcje zarówno wirusowe, jak i bateryjne mogą nasilać stan zapalny. Dlatego u tych chorych na astmę poza typowymi objawami astmy często występują objawy innych chorób alergicznych, takich jak alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek, atopowe zapalenie skóry” – wyjaśnia dr n. med. Izabela Kupryś-Lipińska, współautorka raportu „Astma ciężka. Sytuacja pacjentów w Polsce”.
Specjalistka podkreśla, że zarówno duszność, świsty, jak i kaszel występują też w innych chorobach oskrzeli i płuc, a nawet w chorobach dotyczących innych układów i narządów (np. w chorobach serca, zapaleniu zatok przynosowych, chorobie refluksowej żołądka), więc samo ich pojawienie się nie jest równoznaczne z zachorowaniem na astmę. Dla astmy charakterystyczne są ich napadowość, zmienność i pojawianie się pod wpływem określonych bodźców.
Astma jest chorobą na całe życie, choć może przebiegać z okresami nawet wieloletnich remisji, szczególnie u dorastających dzieci. Leczona zwykle przebiega łagodnie, nieleczona lub nieprawidłowo leczona może prowadzić do nieodwracalnych zmian w układzie oddechowym, inwalidztwa, a nawet zgonu. Jak podkreśla dr n. med. Piotr Dąbrowiecki, alergolog, przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP z tą chorobą można obecnie normalnie żyć.
„Badania wskazują, że do 80 procent chorych może mieć kontrolowaną postać choroby. Ale to się nie uda bez współpracy pacjentów i lekarzy. Tylko współpraca oparta na wzajemnym zaufaniu może przynieść satysfakcjonujące efekty. Poznanie etiologii choroby, jej objawów i sposobów na skuteczne i bezpieczne leczenie zmienia chorego. Edukacja w zakresie aerozoloterapii poprawia dwukrotnie skuteczność leczenia. Szkolenie z monitorowania choroby, wykonywania testu kontroli astmy, wykonywania badania PEF i modyfi kacji leczenia w zależności od wyników stanowi wstęp do sukcesu, czyli normalnego życia z astmą. Bez kaszlu i duszności, bez ograniczeń w czasie wysiłku fizycznego, bez nocnych przebudzeń z powodu nasilenia choroby. Bez zaostrzeń w pracy i szkole” – mówi alergolog.
Źródło: Raport „Astma ciężka. Sytuacja pacjentów w Polsce”.