Choroba serca, a w szczególności zawał, to sytuacja, która wpływa bardzo negatywnie na wiele aspektów naszego życia – zarówno pod kątem fizycznym, jak i psychicznym. Rozwiązaniem, które jest w stanie umożliwić nam powrót do pełnej sprawności po jej przebyciu, jest kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna, prowadzona nie tylko z udziałem lekarzy różnych specjalności, ale też pielęgniarek i opiekunów medycznych oraz dietetyka, fizjoterapeuty, a nawet psychologa.
Niestety wielu Pacjentów nie zdaje sobie sprawy nie tylko z tego, jak ważna jest taka rehabilitacja, ale również że całość tego typu świadczeń można otrzymać bezpłatnie, w ramach kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Jak istotna jest taka specjalistyczna rehabilitacja, na czym dokładnie polega i jak można z niej skorzystać wyjaśnia Adam Rybicki, wiceprezes Zarządu ds. medycznych Uzdrowiska Ustroń, należącego do Grupy American Heart of Poland.
Wsparcie dla ciała i ducha
Według WHO rehabilitacja to kompleksowe i skoordynowane stosowanie środków medycznych, socjalnych, wychowawczych i zawodowych w celu przystosowania chorego do nowego trybu życia i umożliwienia mu uzyskania jak największej sprawności. W przypadku kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej będzie to zatem nie tylko dobranie odpowiednich leków czy fizjoterapia, ale też np. wsparcie psychologiczne, dzięki któremu chory nauczy się, jak akceptować swoje własne ograniczenia i jak radzić sobie w sytuacjach stresowych.
– Na kompleksową rehabilitację kardiologiczną składają się zawsze: ocena stanu klinicznego chorego w badaniu wstępnym przez lekarza specjalistę kardiologii i rehabilitacji medycznej, optymalizacja leczenia farmakologicznego, rehabilitacja ruchowa, rehabilitacja psychospołeczna, diagnostyka i zwalczanie czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca, edukacja w zakresie zdrowego trybu życia oraz monitorowanie efektów rehabilitacji na podstawie testów wysiłkowych i echokardiografii – tłumaczy Adam Rybicki. – W ten sposób możemy zadbać o wszystkie aspekty niezbędne przy pełnym powrocie do zdrowia, nie tylko pod kątem fizycznym, ale również psychicznym. Bardzo ważne jest przy tym, by Pacjent nauczył się, w jaki sposób zmodyfikować swój dotychczasowy tryb życia, aby minimalizować ryzyko ponownego wystąpienia choroby w przyszłości – zaznacza.
Czas ma kluczowe znaczenie
Przy podejmowaniu rehabilitacji bardzo ważnym czynnikiem pozostaje moment, w którym zostanie ona wdrożona – oczywiście im szybciej to nastąpi, tym lepiej. W Uzdrowisku Ustroń kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna wdrażana jest bezzwłocznie, co oznacza przyjęcie Pacjenta często „z łóżka do łóżka”, zazwyczaj w terminie maksymalnie 14 dni od wyjścia Pacjenta z oddziału kardiologicznego.
Dzięki temu chory ma zapewnioną pełną opiekę specjalistów, którzy od samego początku czuwają nad bezpiecznym przejściem przez okres pozawałowy. Pacjent na oddziale regularnie zażywa leki, monitorowana jest akcja i wydolność serca. Możliwa jest szybka reakcja i pomoc przy pojawieniu się niepokojących objawów takich jak na przykład zaburzenia rytmu.
Dostosowanie do indywidualnych potrzeb – Z sercem do Pacjenta
Drugim istotnym czynnikiem, o którym trzeba pamiętać przy podejmowaniu rehabilitacji, jest odpowiednie dopasowanie poszczególnych jej elementów do stanu zdrowia Pacjenta.
– Kompleksowa rehabilitacja jest zawsze realizowana w sposób ciągły i dostosowana do indywidualnych potrzeb chorego w zależności od jego stanu klinicznego, wg modelu A, B, C lub D, rekomendowanych przez sekcję rehabilitacji Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Oznacza to, że Pacjent na podstawie wyników testu wysiłkowego, po ocenie wydolności serca w badaniu echokardiograficznym i ocenie ryzyka sercowego, jest przydzielany do grupy Pacjentów realizujących program rehabilitacji wg tego samego modelu. W miarę postępu rehabilitacji monitorujemy jej efekty i dostosowujemy wysiłek Pacjenta do jego możliwości. W każdym indywidualnym przypadku podchodzimy z sercem do Pacjenta – wyjaśnia Adam Rybicki.
Dlaczego warto?
Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna, dzięki temu, że jest prowadzona w sposób holistyczny, przynosi pozytywne efekty w wielu dziedzinach życia. Znajdzie się wśród nich m.in.: zwiększenie aktywności fizycznej, zaprzestanie palenia tytoniu, obniżenie wartości ciśnienia tętniczego, zmniejszenie masy ciała, poprawa profilu lipidowego i metabolizmu węglowodanów, zmniejszenie insulinoodporności oraz zahamowanie rozwoju, a nawet regresja miażdżycy i jej klinicznych konsekwencji. W całościowym ujęciu rehabilitacja kardiologiczna będzie się przekładać na poprawę naszej wydolności ruchowej oraz krążeniowo-oddechowej, a także ogólnej sprawności psychofizycznej.
– Efektem tego jest zmniejszenie śmiertelności z powodu ostrych incydentów sercowych, opóźnienie rozwoju choroby, skrócenie czasu leczenia po ostrych incydentach sercowych i zaostrzeniach, co umożliwia z kolei realizację dwóch podstawowych celów postępowania lekarskiego, którymi są poprawa jakości życia oraz wydłużenie życia – mówi ekspert z Grupy American Heart of Poland. – Badania wskazują, że kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna u osób po zawale wiąże się z redukcją ryzyka śmiertelności nawet o 30 – 45 procent. Znacząco przyspiesza ona również powrót do normalnej aktywności życiowej – przekonuje.
Skorzystaj ze świadczeń w ramach NFZ
Realizowanie takiej kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej pozornie może nam się wydawać bardzo skomplikowane i wymagające odrębnych konsultacji z różnego rodzaju specjalistami – a co za tym idzie czasochłonne i kosztowne. Nic bardziej mylnego. Jest to bowiem możliwe do realizacji w ramach jednego skierowania i w sposób bezpłatny – na podstawie kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia.
– Pacjent może się zgłosić do nas na rehabilitację nie tylko bezpośrednio po zawale, ale również np. po zabiegu wszczepiania stenów i bypassów. Proces kwalifikacji na rehabilitację przebiega w prosty i szybki sposób. Wystarczy, by lekarz ze szpitala kardiologicznego, bądź poradni kardiologicznej wystawił odpowiednie skierowanie, a następnie Uzdrowisko Ustroń wpisuje Pacjenta w kolejkę oczekujących i wyznacza termin rehabilitacji. Rozpoczęcie takiej rehabilitacji następuje w ciągu maksymalnie 56 dni od daty wyjścia ze szpitala. Całość świadczeń jest refundowana przez NFZ. Warto zatem poprosić o takie skierowanie swojego lekarza prowadzącego – wyjaśnia Adam Rybicki. – Korzyści płynące z rehabilitacji kardiologicznej będzie odczuwać przez całe nasze życie, we wszystkich jego aspektach. Naprawdę jest o co walczyć – podsumowuje.