Podczas XXIII Międzynarodowego Kongresu Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego jednym z wiodących tematów dyskusji ekspertów była ocena efektów wdrożenia Programu Kompleksowej Opieki dla pacjentów po zawale mięśnia sercowego (KOS-zawał).
– We wrześniu 2019 roku możemy z całą pewnością stwierdzić, że rozpoczęty w 2017 roku program KOS-zawał to wielki sukces. Nasze dane potwierdzają, że największymi beneficjentami tej inicjatywy są polscy pacjenci – mówią eksperci American Heart of Poland: Bartosz Sadowski i Paweł Kaźmierczak.
Klucz do sukcesu: mądra organizacja i finansowanie opieki
Minister Zdrowia Łukasz Szumowski podczas XXIII Międzynarodowego Kongresu Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego stwierdził, że Program KOS-zawał (Program Kompleksowej Opieki po zawale serca), zainicjowany przez Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, okazał się olbrzymim sukcesem. Redukcja śmiertelności, jaką udało się osiągnąć w ramach KOS-zawał wynosi obecnie średnio 31 procent, a innych zdarzeń sercowo-naczyniowych 25 procent. Jak dotąd w Programie w całej Polsce wzięło udział ponad 88 tysięcy pacjentów. Różnice w śmiertelności wynoszą odpowiednio: 6,2 vs. 4,3 – zdaniem Ministra Zdrowia wyniki są więc naprawdę imponujące.
W ramach Polsko-Amerykańskich Klinik Serca od początku funkcjonowania programu, to jest od listopada 2017 roku, zostało objętych ponad 2300 pacjentów.
– Liczba ta stanowi około 45 procent z ogólnej liczby pacjentów z zawałem mięśnia sercowego, przyjętych na oddziały Polsko-Amerykańskich Klinik Serca. Program KOS-zawał ukończyło już blisko 700 naszych pacjentów. W przypadku 20 procent z nich wystawiono zaświadczenie o braku przeciwskazań do powrotu do pracy. To ważny odsetek, ukazujący, że kompleksowa organizacja opieki nad pacjentami po zawale serca przekłada się bezpośrednio na lepsze zdrowie i jakość życia chorych, którzy w wielu przypadkach są w stanie powrócić do normalnego funkcjonowania – zarówno w sferze prywatnej, jak i zawodowej – mówi Bartosz Sadowski,prezes zarządu American Heart of Poland S.A.
Najważniejszy cel: uświadamiać pacjentów
Mimo zadowalających wyników w zakresie efektywności terapii i opieki kardiologicznej, realizowanej w ramach Programu KOS-zawał w grupie pacjentów, którzy w pełnym zakresie brali udział w Programie, eksperci American Heart of Poland S.A wskazują na obszary z potencjałem do rozwoju.
Do programu KOS-zawał przystąpiła blisko połowa pacjentów, którzy trafili do Polsko-Amerykańskich Klinik Serca w wyniku zawału mięśnia sercowego. Z analiz Spółki wynika, że jednym z wyzwań jest niewystarczająca ilość informacji o korzyściach płynących z przystąpienia do Programu, skierowanej do chorych.
– Naszym celem na najbliższe miesiące będzie podjęcie szeroko zakrojonych działań edukacyjnych, skierowanych do pacjentów. Musimy możliwie przystępnie i najbardziej skutecznie informować pacjentów po przebytym zawale serca i ich bliskich o tym, jak ważna jest kontynuacja zaleconego leczenia, rehabilitacja i odpowiedni styl życia. Chcielibyśmy realizować kampanię świadomościową wspólnie z towarzystwami naukowymi i organizacjami pacjentów – dzięki wzajemnych wysiłkom i interdyscyplinarnej współpracy razem przyczynimy się do lepszego zdrowia polskich pacjentów kardiologicznych – mówi Paweł Kaźmierczak, Dyrektor Medyczny w American Heart of Poland S.A.
KOS-zawał – jak to działa w praktyce?
Wszystkie działania, związane z opieką nad pacjentem po przebytym zawale serca w ramach hospitalizacji oraz w okresie 12 miesięcy od wystąpienia zawału serca, organizuje i nadzoruje ośrodek, w którym realizowany jest Program KOS-zawał.
W ramach sieci Polsko-Amerykańskich Klinik Serca ścieżka pacjenta składa się z kolejnych etapów:
- Wychodząc ze szpitala po przebytym zawale mięśnia sercowego, pacjent otrzymuje indywidualny plan leczenia, stworzony przez prowadzącego kardiologa we współpracy ze specjalistami w dziedzinie rehabilitacji kardiologicznej.
- Po 7-10 dniach od wypisu ze szpitala pacjent odbywa pierwszą wizytę kontrolną, podczas której wykonywanych jest seria badań laboratoryjnych.
- Pacjent zostaje objęty regularną opieką kardiologiczną w Poradniach Polsko-Amerykańskich Klinik Serca przez 12 miesięcy od wystąpienia zawału serca. Rok opieki w ramach poradni kończy się bilansem.
- Najpóźniej do 14 dni od wypisu ze szpitala pacjent rozpoczyna rehabilitację kardiologiczną, która obejmuje:
- rehabilitację dzienną (w ośrodku rehabilitacji najbliżej miejsca zamieszkania pacjenta)
- rehabilitację w sanatorium (w Uzdrowisku Ustroń)
- leczenie szpitalne w Oddziałach Kardiologii Polsko-Amerykańskich Klinik Serca
- w sytuacji uzasadnionej stanem zdrowia pacjenta, wszczepienie nowoczesnego urządzenia wspomagającego pracę serca (na przykład rozrusznika)
- regularne wizyty w poradni
- edukację dotyczącą stylu życia, chorób układu krążenia, czynników ryzyka wystąpienia kolejnego zawału serca
- możliwość 24-godzinnego kontaktu i konsultacji w ramach oddziału kardiologicznego
– Od lat wiedzieliśmy, że opieka koordynowana w zawale serca to model niezwykle efektywny. Program KOS-zawał, oparty na kompleksowej i skoordynowanej opiece nad pacjentami po przebytym zawale serca i nielimitowanych świadczeniach w zakresie programu, okazał się cennym instrumentem, wdrożonym przez Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia. Na podstawie analiz w ramach Polsko-Amerykańskich Klinik Serca widzimy kluczowe obszary, wymagające zintensyfikowanych działań, które pozwolą na podniesienie efektywności programu do maksymalnego pułapu. Należą do nich przede wszystkim: podniesienie świadomości zasad uczestnictwa i korzyści wynikających z opieki koordynowanej wśród środowiska medycznego i pacjentów oraz stałe doskonalenie organizacyjne w zakresie współpracy pomiędzy ośrodkami realizującymi Program – tak, by kolejne etapy w ramach ścieżki Programu KOS-zawał trwały możliwie najkrócej i były jak najbardziej dogodne dla pacjentów – choćby lokalizacyjnie, przede wszystkim w zakresie dostępu do rehabilitacji dziennej – mówi Paweł Kaźmierczak.
Plan na przyszłość: postawmy na efektywność
Jak wskazują eksperci American Heart of Poland, Program KOS-zawał jest niezwykle cenny także z tego powodu, że pokazuje nowoczesne myślenie decydentów o polskiej opiece zdrowotnej.
– Jeśli płacimy nie za pojedynczą procedurę, tylko za efekt leczenia, bierzemy odpowiedzialność za cały proces diagnostyczno-terapeutyczno-rehabilitacyjny. Efekty Programu KOS-zawał są widoczne, ponieważ Narodowy Fundusz Zdrowia przeznacza coraz większe środki na jego realizację, a co się z tym wiąże – na nielimitowany dostęp do pełnej, profesjonalnej opieki medyczno-zdrowotnej. Zaletą KOS-zawał jest elastyczność, która pozwala na modyfikację ścieżki w oparciu o aktualne potrzeby kliniczne. Jesteśmy dumni, że jako American Heart of Poland możemy uczestniczyć jako realizator i – wraz z naszymi pacjentami beneficjent – Programu, który niesie wymierne i długofalowe korzyści zarówno dla systemu opieki zdrowotnej, jak i przede wszystkim dla polskich pacjentów kardiologicznych – mówi Bartosz Sadowski.