Nauka dla zdrowia społeczeństwa w Roku Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki

Pod takich hasłem 3 marca 2025 r. odbyło się w Senacie spotkanie zorganizowane z inicjatywy przewodniczącej Komisji Zdrowia senator Beaty Małeckiej-Libery oraz prof. Henryka Skarżyńskiego przewodniczącego Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków”. To czas szczególny, bowiem w tym dniu obchodzony jest Światowy Dzień Słuchu, a rok 2025 ustanowiony został przez Senat RP Rokiem Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki.

Od kilku lat w gmachu Senatu RP odbywają się spotkania i konferencje, podczas których prezentowane są rekomendacje wypracowane przez Kongres „Zdrowie Polaków”. – Ten rok jest wyjątkowy z tego względu, że Senat podjął uchwałę o roku edukacji zdrowotnej i profilaktyki – mówiła Beata Małecka-Libera, przewodnicząca senackiej Komisji Zdrowia, otwierając spotkanie. Wskazała na rolę nauki w medycynie. – W tym gronie nie muszę mówić, jak jest ona ważna i jak wiele dobrego wydarzyło się ostatnio dzięki nauce i jej rozwojowi – zaznaczyła. Innowacje mają istotny wpływ na poprawę systemu opieki zdrowotnej, ale równie ważna jest także edukacja zdrowotna i profilaktyka. – Profilaktyka to podstawa systemu ochrony zdrowia – podkreśliła.

– Dzisiaj jest też drugie ważne wydarzenie, a mianowicie Światowy Dzień Słuchu – zwróciła uwagę. – Mam nadzieję, iż zmysły, komunikacja, dobry słuch, również mocno w tym roku wybrzmiewają jako jeden z priorytetów, także ogromnie ważny. Jestem przekonana, że rekomendacje z tegorocznego kongresu będą bardzo ciekawe i zapewne również przeniesione z innymi rekomendacjami do Ministerstwa Zdrowia – mówiła.

Podczas pierwszej części spotkania podsumowano 6. Kongres „Zdrowie Polaków”, który odbył się 25–27 listopada 2024 r. pod hasłem „Nauka dla zdrowia społeczeństwa”. Jego celem było m.in. przedstawienie osiągnięć, wdrożeń i programów naukowych, które mają zasadniczy lub znaczący wpływ na zdrowe życie, dobrostan społeczny, rozwój profilaktyki i diagnostyki, a także bezpieczeństwo socjalne czy życie rodzinne. W ramach kongresu przeprowadzono 13 debat, odbyło się 30 paneli i 60 wykładów z udziałem 350 ekspertów z różnych dziedzin nauki.

Uczestnicy spotkania zapoznali się też z 11 rekomendacjami Kongresu, które przedstawili specjaliści z różnych środowisk jako efekt pracy wielośrodowiskowego forum eksperckiego, w skład którego wchodzą nie tylko medycy, przedstawiciele profesji związanych z ochroną zdrowia, ale również kultury, sportu, gospodarki. – To jest siłą tego kongresu. Rekomendacje, które przedstawiamy, są niezwykle wyważone. Chcemy jako środowisko wziąć odpowiedzialność za ich wdrażanie, a nie podrzucać komuś, by rozwiązał za nas problem. Jeżeli odnosimy się do zdrowia, a pani przewodnicząca jest ikoną zdrowia publicznego – nawiązał do wcześniejszej wypowiedzi senator Beaty Małeckiej-Libery, która nazwała prof. Skarżyńskiego ikoną otolaryngologii – to mając na uwadze, że na sali jest mnóstwo znakomitych osób, które zarządzają chorobą, mają osiągnięcia na miarę światową, europejską, krajową, regionalną, lokalną, to zdrowiem publicznym musimy zarządzać wszyscy. Nie tylko medycy. I jeżeli uda się nam tak wyedukować społeczeństwo, żeby nauczyło się zarządzać swoim zdrowiem, to wtedy osiągniemy prawdziwy sukces – podkreśli prof. Henryk Skarżyński, przewodniczącego Rady Programowej Kongresu „Zdrowie Polaków”, dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu. System ochrony zdrowia nie będzie działał efektywnie, jeśli nie będzie w nim brał udziału świadomy adresat systemu.

Rekomendacje 6. Kongresu „Zdrowie Polaków” zostały ujęte w 11 punktach i dotyczą: roli profilaktyki w budowaniu bezpieczeństwa zdrowotnego; wdrożenia narodowej, wielosektorowej strategii ochrony zdrowia komunikacyjnego; rozwoju sztucznej inteligencji pod kontrolą człowieka; znaczenia interdyscyplinarności w postępie w nauce; koniecznych zmian w organizacji i finansowaniu sieci szpitali i medycznych instytutów badawczych; skuteczniejszej strategii walki z sepsą; przygotowania narodowego programu zdrowego odżywiania; poprawy kondycji fizycznej i psychicznej dzieci i młodzieży; wypracowania kompleksowej polityki senioralnej i budowy zintegrowanego systemu opieki nad osobami starszymi; działań osłabiających sceptycyzm szczepionkowy; roli mediów w edukacji prozdrowotnej i promocji profilaktyki.

– Efektem każdego kongresu jest pokazanie ludzi, zespołów, zjawisk. To jest przyszłość, to są perspektywy, które są dla nas ogromnie ważne. Prawo zgłaszania kandydatów do nagród i wyróżnień mają wszyscy uczestnicy kolejnych kongresów oraz organizacje, które biorą w nim udział, organizacje pozarządowe, pacjenckie, towarzystwa naukowe i wiele innych środowisk z obszarów związanych ze zdrowiem – wyjaśniał prof. Henryk Skarżyński tuż przed uroczystością wręczania nagród 4. edycji Konkursu Perspektywy Medycyny.

Ogromnym wyróżnieniem w plebiscycie jest nagroda, którą przyznają pacjenci. W tym roku Nagroda Główna 4. edycji Konkursu Perspektywy Medycyny 2024 trafiła do minister zdrowia Izabeli Leszczyny oraz do senator Beaty Małeckej-Libery. Wręczyła ją Roksana Pijet, Ambasadorka Światowego Forum Słuchu przy WHO.

– Bez profilaktyki i świadomego, wyedukowanego społeczeństwa nie zmienimy stanu zdrowotnego naszych obywateli. To już wiemy. Teraz przyszedł czas na wspólne działania – mówiła senator Beata Małecka-Libera, dziękując za nagrodę, przyznaną m.in. za wieloletni wkład w promocję i popularyzację profilaktyki zdrowotnej, zwłaszcza wśród polskich polityków, otwartość na współpracę ze środowiskami pacjenckimi, akademickimi i medycznymi oraz ogromną pracę na rzecz udoskonalania systemu ochrony zdrowia.

– Panie Profesorze, z całego serca dziękuję za kongres i za wszystko, co pan robi, dziękuję wszystkim państwu, którzy bierzecie udział w kolejnych kongresach – mówiła minister zdrowia Izabela Leszczyna, dziękując za nagrodę przyznaną m.in. za wielką pracę na rzecz dobra chorych i ich rodzin, organizacji pacjentów, towarzystw naukowych i grup ekspertów oraz działania zmierzające do zwiększenia dostępności leczenia, poprawy systemu ochrony zdrowia w Polsce; rozwiązywanie problemów i dostrzeganie potrzeb indywidualnych oraz całych grup społecznych.

Relacja z tej części spotkania przedstawiona jest w naszym portalu w artykule „Konkurs Perspektywy Medycyny 2024 rozstrzygnięty!”.

Tekst i foto: Marta Jakubiak