W Polsce ok. 1,6 mln osób leczy się psychiatrycznie. Na wizytę do psychiatry w ramach NFZ, pomimo, iż nie potrzebujemy skierowania, trzeba czekać średnio 3-4 miesiące. Powodem zbyt małej dostępności do leczenia psychiatrycznego jest zbyt mała liczba psychiatrów oraz niedoinwestowanie tej dziedziny w ramach publicznej opieki zdrowotnej.
W Polsce jest zaledwie około 4 tys. psychiatrów, podczas gdy w Niemczech jest ich 18,2 tys., a we Francji 15,2 tys. Mamy zaledwie 90 lekarzy tej specjalności na 1 mln ludności, podczas gdy np. w Szwecji – 231, we Francji – 228, na Litwie – 225, w Niemczech – 223. Jeszcze mniej, bo zaledwie ok. 400 specjalistów mamy w dziedzinie psychiatrii dziecięcej. Tymczasem ok. 600 tys. dzieci potrzebuje ich pomocy.
Innym, również ważnym problemem, poza deficytem kadr, są zbyt niskie nakłady finansowe na opiekę psychiatryczną. Finansowanie psychiatrii od lat stanowi problem. Wydatki publiczne na ten segment to zaledwie ok. 2,9 mld PLN. Natomiast warto podkreślić, że dynamicznie rosną wydatki prywatne, które obecnie stanowią ok. 500 mln PLN.
Na to wszystko nakładają się niepokojące dane Światowej Organizacji Zdrowia, która przewiduje, że w ciągu najbliższych 20 lat depresja stanie się najczęstszym problemem zdrowotnym społeczeństw.
Choroby psychiczne są najczęstszą przyczyną samobójstw. Tych jest w Polsce ponad 5 tys. rocznie, co niepokojące, rośnie liczba samobójstw wśród młodzieży. Jak wynika z danych przygotowanych przez Eurostat, Polska zajmuje pod tym względem jedno z niechlubnych czołowych miejsc.
Dlatego dzisiaj rozwiązanie problemów opieki psychiatrycznej to jedno z priorytetowych zadań Ministerstwa Zdrowia. Od 2018 roku trwa pilotaż centrów zdrowia psychicznego, który jest jednym z elementów restrukturyzacji psychiatrii. Dodatkowo, wraz z początkiem nowego roku szkolnego rozpocznie się wdrażanie nowego modelu psychiatrii dzieci i młodzieży. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia, prezentujący założenia tego modelu, został przekazany do konsultacji społecznych w lipcu tego roku. Jego podstawowa idea to „opieka blisko pacjenta”. Zakłada on utworzenie ośrodków o trzech stopniach referencyjności. Pierwszy poziom, to opieka psychologiczna i psychoterapeutyczna dla dzieci i młodzieży, skoncentrowana na pracy w środowisku pacjenta. Drugi, to środowiskowe centra zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży. Trzeci poziom, to ośrodki wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej z całodobowymi szpitalnymi świadczeniami psychiatrycznymi oraz z izbą przyjęć.
W związku z realizacją reformy systemu ochrony zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, planowane jest zwiększenie środków przeznaczonych na te cele. Nowa wycena świadczeń jest przygotowywana przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.
Warto również zauważyć, że w kontekście rosnących potrzeb w zakresie opieki psychiatrycznej, coraz wyraźniej widać aktywność inwestycyjną podmiotów prywatnych w sektorze.
- Zdaniem ekspertów firmy doradczej Upper Finance Med Consulting, która m.in. analizuje rynek usług medycznych w Polsce i Europie, przyszłość prywatnej opieki psychiatrycznej będzie kształtowana przez stałe zwiększanie wydatków na opiekę psychiatryczną, rosnącą skalę potrzeb pacjentów oraz rosnącą skłonność do konsolidacji sektora przez prywatnych inwestorów. Upper Finance Med Consulting szacuje, iż wartość rynku psychiatrycznego urośnie w 2023 roku do 4 mld zł, co oznacza średniorocznie 6-proc. dynamikę. Natomiast tempo wzrostu nakładów prywatnych będzie jeszcze szybsze.
W Polsce działa ok. 1500 podmiotów udzielających świadczeń w zakresie opieki psychiatrycznej. Dziś znaczna część z nich blisko (60%) to podmioty prywatne. Co więcej, opieka psychiatryczna jest coraz wyraźniej obecna w strategiach rozwoju największych grup medycznych w Polsce.
W kwietniu 2019 roku Grupa Lux Med otworzyła w Warszawie poradnię zdrowia psychicznego i wprowadza nową linię usług „Harmonia”. W maju 2019 roku Grupa Lux Med poinformowała o przejęciu placówek GabClinic, oferujących pacjentom leczenie zaburzeń psychicznych w Warszawie i we Wrocławiu.
Najbardziej zaawansowany prywatny projekt opieki psychiatrycznej zbudował jednak fundusz Allenort Capital Fund na czele z Grzegorzem Goryszewskim, któremu udało się nie tylko rozwinąć sieć placówek, liczącą już 6 klinik psychiatrycznych ale także uruchomić z sukcesem prywatny szpital psychiatryczny na warszawskim Tarchominie. Projekt szpitalny jest rozwijany organicznie, natomiast sieć placówek w dużej mierze rozwinięta została na drodze przejęć.