Wyobraźmy sobie dzień, w którym badanie moczu da lekarzowi dokładną informację, dlaczego pacjent po przeszczepieniu nerki doświadcza odrzucenia tego narządu. Mało tego, wyniki badania moczu dadzą lekarzowi także wskazówki, który lek będzie najlepszy do rozwiązania problemu.
Ten dzień zbliżył się wielkimi krokami dzięki naukowcom, którzy opracowali zestaw analiz pojedynczych komórek identyfikujących najbardziej specyficzne, jak dotąd, sygnatury komórkowe odrzucenia przeszczepu nerki. Wyniki zostały szczegółowo opisane 25 maja 2023 r. w „JCI The Journal of Clinical Investigation”.
To efekt ośmiu lat pracy zespołowej prowadzonej przez ekspertów z Cincinnati Children’s i University of Cincinnati College of Medicine (USA) z udziałem badaczy z University of Notre Dame (USA).
Dotychczas narzędzia dostępne do skutecznego leczenia odrzucenia – kortykosteroidy i globuliny antylimfocytów – w dużej mierze nie zmieniały się przez ponad 60 lat. Dziś wiadomo, że terapie te nieodpowiednio albo niecałkowicie są w stanie powstrzymać odrzucenie.
Amerykańscy naukowcy wykorzystali w swoim badaniu technologie analizy genomowej pojedynczych komórek, aby porównać próbki biopsji z przeszczepionych nerek, które uległy ostremu odrzuceniu. W badaniach porównywano również odrzucenia występujące pod wpływem powszechnie stosowanego podtrzymującego leku immunosupresyjnego (takrolimus) i dwóch nowszych leków alternatywnych (belataceptu i izalimabu).
Uważają oni, że ich badanie jest pierwszym, w którym stosowano kombinację analizy jednokomórkowego RNA z analizą jednokomórkowego receptora limfocytów T (TCR) w celu zbadania ostrego odrzucenia przeszczepu nerki.
– Moc tego, co robimy, wynika z możliwości patrzenia na poziomie pojedynczej komórki. Możemy przyjrzeć się w szczególności tym komórkom, które są odpowiedzialne za odrzucenie, i mamy możliwość obserwować, jak odrzucenie zmienia się w czasie, gdy limfocyty T zmieniają swoją odpowiedź na różne leki – mówi Tiffany Shi, doktorantka w Cincinnati Children’s, pierwszy autor badania.
A dlaczego badanie moczu może zyskać tak istotne znaczenie? Obecnie, aby pozyskać kluczowe dane leżące u podstaw odrzucenia nerki, konieczna jest biopsja tkanki, co wiąże się z interwencją chirurgiczną i wizytą w szpitalu. Kolejna biopsja potencjalnie ryzykowne dla pacjenta i kosztowna. Amerykańscy naukowcy odkryli, że CD8EXP Limfocyty T, które znaleziono w narządzie odrzucającym, były również obecne w moczu.
– Proste badanie moczu może zastąpić bardziej inwazyjną biopsję przeszczepionej nerki, a tym samym znacznie zwiększyć bezpieczeństwo i ułatwić monitorowanie leczenia odrzucenia pod kątem skuteczności – informuje dr David Hildeman z Wydziału Immunobiologii w Cincinnati Children’s oraz E. Steve Woodle, profesor chirurgii. – Dostępne metody leczenia w celu powstrzymania odrzucenia nie zmieniły się zbytnio od dziesięcioleci. Nowe sygnatury komórkowe otwierają drzwi do ustanowienia zupełnie nowego zestawu terapii zapobiegających odrzuceniu – zauważa.
Kluczowym wyzwaniem dla osiągnięcia praktycznego klinicznego testu moczu będzie ustanowienie procesu, który może dać wyniki testu w ciągu 48 godzin, a nie procesu skoncentrowanego na badaniach stosowanego w tym badaniu, który trwał kilka miesięcy. Badania będą kontynuowane.
Źródło: jci.org
Foto: Journal of Clinical Investigation, Cincinnati Children’s i University of Cincinnati