Już Tales z Miletu mówił, że świat powstał z wody, a Heraklit z Efezu twierdził, że wszystko płynie i nie sposób wstąpić dwa razy do tej samej rzeki. Woda stanowi 71% powierzchni globu, a 96% to woda słona. Nasze organizmy zawierają wiele wody (dzieci 78%, dorośli 65%, a seniorzy 45%). Japończycy, chcąc tworzyć płatki śniegu z wody kranowej, dowiedli, że powstają one dopiero pod wpływem muzyki. A więc nawet o wodzie nie wszystko wiemy.
A co mówi Biblia o długości życia? Gdy Noe miał 500 lat, urodzili mu się Sem, Cham i Jafet. Wtedy Bóg rzekł: „Człowiek jest istotą cielesną; niechaj więc żyje tylko 120 lat”.
Według wielu opinii człowiek mógłby żyć nawet 120 lat, bowiem jego genotyp jest właśnie na taki czas zaprogramowany. W epoce kamiennej człowiek dożywał 19 lat, w czasach Chrystusa kobiety żyły średnio 23 lata, ale w XIX w. średnia długość życia w Europie wynosiła 45 lat. Wiek metrykalny nie jest jednoznaczny z wiekiem biologicznym. Dowodem jest świetna kondycja do starości Charliego Chaplina, Pabla Casalsa czy Pabla Picassa. Jeanne-Louise Calment dożyła 122 lat, Japonka Isheko Isumi i Amerykanka Minnie Kolb dożyły 120 lat. Najstarszy człowiek świata Medżid Agajew żył 140 lat! Tak, ale on żył w pobliżu Ararat, góry długowiecznych, do której dobił arką sędziwy Noe. Obecnie średnia długość życia w Polsce dla kobiet wynosi blisko 82 lata. Mężczyźni z uprzejmości dla dam żyją 8 lat krócej. PZH, analizując zgony 63 000 osób, wykazał, że ich przyczyną były w 52% choroby krążenia, a w 19% – nowotwory. Największy wpływ (w 53%) na zdrowie i długość życia ma styl życia (odżywianie, otyłość, aktywność fizyczna), w 20% odpowiada za nie środowisko, w 15% – geny, w 10% – opieka medyczna, a w 2% – inne czynniki, np. urazy, zatrucia.
Już przed 2500 laty Hipokrates pisał „Peri aeron, hydaton, topon” („O powietrzu, wodzie i okolicach”), wskazując na wpływ gleby, wody, klimatu, demografii na występujące dolegliwości i schorzenia. Współcześnie największym zagrożeniem dla zdrowia i życia jest palenie, gdyż wprowadza do organizmu 2 tys. szkodliwych substancji, w tym wiele rakotwórczych. Według oceny R. Peto palenie daje 100 umownych punktów zagrożenia nowotworowego, warunki życia i pracy – 10 punktów, a szkodliwość środowiska – tylko 1. Niestety, mimo kampanii antynikotynowej pali aż 9 mln Polaków.
Ważne dla zdrowia i długości życia są codzienny ruch, dobre warunki w domu i w pracy, higiena, czyste powietrze i woda, sanitariat, łatwy dojazd do lekarza i bezpieczna okolica. Należy nie palić (1 dymek zawiera 1015 wolnych rodników), unikać stresu, nadmiaru tłuszczu, soli, nadmiaru słońca i toksyn.
Nie ma jednej recepty na młodość i długie życie. Dbajmy o nie sami, bo to nasz największy skarb. Kleopatra dla urody kąpała się oślim mleku. Z kolei żona generała Zajączka, zwierzchnika Królestwa Kongresowego, wierzyła, że chłód zatrzymuje młodość i pod łóżkiem miała naczynia z lodem i nawet zimą spała przy otwartym oknie. Notabene ostatnie badania potwierdzają, że hodowla w chłodzie zwierząt przedłuża ich życie (Turturro i Hart, 1991). Starców przed wiekami odmładzano „oddechem dziewicy”, dając im do łóżka młode dziewczyny. Dla młodości Faust chciał sprzedać duszę diabłu, a miliony kobiet wydaje… miliony na kosmetyki. Młodzi ludzie tracą zdrowie, by zdobyć pieniądze, a seniorzy tracą majątki, by to zdrowie odzyskać.
Szanujmy naszą niebieską planetę, która pędzi gdzieś w kosmos z szybkością 1675 km/godz. i rozciąga się jako mikronowy składnik galaktyki, rotując w niezmierzonym systemie gwiezdnym z niewyobrażalną szybkością 810 000 km/godz. Życie nie pędź tak szybko! Daj nam się sobą nacieszyć!
Foto: pixabay.com
Link do nagrania: Stan zdrowia Polaków a środowisko