Instytut Żywności i Żywienia (IŻŻ) oraz Instytut – Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka (IPCZD) wspólnie realizują program edukacyjny dla kobiet w ciąży i młodych mam, dotyczący prawidłowego żywienia i zalecanych form aktywności fizycznej „Zachowaj równowagę”.
Prawie połowa kobiet w Polsce w wieku 20–40 lat zmaga się z nadwagą lub otyłością. fot. archiwum
„Zbyt duża masa ciała u kobiet w ciąży może być przyczyną m.in. podwyższonego ciśnienia tętniczego, cukrzycy czy choroby zakrzepowo-zatorowej. U matek z wysokimi wartościami BMI większe jest także ryzyko urodzenia martwego dziecka, przedwczesnego porodu, konieczności cesarskiego cięcia i wystąpienia poważnej wady wrodzonej. Po urodzeniu należy zaś liczyć się z nadwagą u matki i dużym prawdopodobieństwem nadwagi i otyłości u dziecka” – mówi dr n. med. Zbigniew Kułaga z Zakładu Zdrowia Publicznego CZD.
Zdaniem specjalistów, u kobiet z nadmierną masą ciała ryzyko cukrzycy ciężarnych wzrasta ponad 2 razy, nadciśnienia – prawie 2-krotnie, a choroby zakrzepowo-zatorowej – prawie 4,5 raza. Makrosomia, czyli nadmierna masa urodzeniowa występuje 4,5 raza częściej u dzieci matek otyłych niż u dzieci kobiet o prawidłowej wadze.
Działanie przez edukowanie
W odpowiedzi na te zagrażające zdrowiu matek i dzieci zjawiska Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie (IŻŻ) wraz z Instytutem Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka (IPCZD) prowadzi zakrojony na szeroką skalę program edukacyjny skierowany do kobiet w ciąży i matek karmiących. Objęte programem kobiety otrzymują specjalnie przygotowane materiały edukacyjne, mające im pomóc w zaplanowaniu prawidłowej diety oraz ćwiczeń właściwych dla stopnia zaawansowania ciąży i stanu zdrowia kobiet w tym okresie i po urodzeniu dziecka. „Mając do dyspozycji ciekawe i użyteczne w codziennym życiu materiały edukacyjne, takie jak np. specjalny kalendarz czy planer zakupów, uczestniczki programu uczą się właściwie komponować posiłki i bezpiecznie ćwiczyć – opowiada dr Kułaga.
28 tysięcy porad
W 2013 r. podpisano z placówkami leczniczymi oraz profesjonalistami medycznymi 29 umów na objęcie świadczeniami promocji zdrowia łącznie 28 tys. kobiet w kraju. Są to głównie placówki w mniejszych miejscowościach, gdzie potrzeba edukacji jest większa. Te działania, zaplanowane do końca marca 2016 r., są częścią większego projektu pt. „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej” (skrócona nazwa: „Zachowaj równowagę”). Jego realizację rozpoczął w 2011 r. Instytut Żywności i Żywienia (IŻŻ) wraz z partnerami w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy (SPPW), współfinansowanego przez Ministerstwo Zdrowia. Kierownikiem całego projektu jest prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz, dyrektor IŻŻ.
W ramach programu z bezpłatnych porad specjalistów skorzystało już ponad 600 kobiet z całej Polski, przewiduje się, że do marca 2016 r. będzie ich 28 tysięcy.
Po zakończeniu programu edukacyjnego planowane jest dokonanie oceny wpływu zastosowanych działań edukacyjnych na stan wiedzy kobiet objętych opieką, stan odżywienia matek oraz ich noworodków.
Materiały edukacyjne dla kobiet w ciąży dostępne są na stronie internetowej www.zachowajrownowage.pl.