Odpowiedź znajdziesz podczas 5. Konferencji z cyklu „Nauka dla Społeczeństwa”.
„Profilaktyka oraz badania przesiewowe słuchu i innych zmysłów” – to temat piątej już konferencji naukowo-szkoleniowych z cyklu „Nauka dla Społeczeństwa”, która odbyła się 29 czerwca w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach.
Uczestniczyli w niej specjaliści z Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu: dr n. med. i n. o zdr. Natalia Czajka, dr n. hum. Elżbieta Gos, dr n. med. i n. o zdr. Weronika Świerniak oraz mgr Małgorzata Talarek. Eksperci podkreślali znaczenie holistycznego podejścia do człowieka. Mówili o tym, jak człowiek przetwarza i wprowadza informacje do otoczenia i jak ważne dla dobrego zdrowia jest zintegrowanie zmysłów, psychiki oraz słuchu.
Kto z nas nie zastanawiał się kiedyś, czy osoba, do której mówi, nie słyszy czy nie słucha. Temat ten przybliżała i wyjaśniała problemy zaburzeń przetwarzania słuchowego dr Natalia Czajka. Wyjaśniała, czym jest słyszenie, a czym słuchanie. – Musimy mieć pewność, że pacjent i trudności, które u niego występują, sprawiają, że nie słyszy – mówiła dr Czajka. Rozróżnienie niesłyszenia i niesłuchania jest niezwykle ważne. Lekarze mogą zyskać widzę dzięki testom i badaniom, którym poddawany jest pacjent.
Co można zrobić, kiedy zdiagnozuje się trudności w zakresie przetwarzania słuchowego? Podejście terapeutyczne zakłada: trening, dostosowywanie środowiska i zastosowanie odpowiedniej strategii kompensacji.
dr Natalia Czajka przybliżyła też zasady działania SPPS-S, czyli Stymulacji Polimodalnej Percepcji Sensorycznej metodą Skarżyńskiego, czyli nowej terapii i łatwo dostępnej metodzie wsparcia dla pacjentów, która ma zastosowanie w wielu różnych grupach zaburzeń współwystępujących z zaburzeniami przetwarzania słuchowego.
O profilaktyce i edukacji w zakresie słuchu mówiła dr Elżbieta Gos. Podkreślała, że edukacja zdrowotna to całożyciowy proces uczenia się ludzi, jak żyć, aby doskonalić zdrowie własne i innych, a w przypadku wystąpienia chorób lub niepełnosprawności, jak aktywnie uczestniczyć w ich leczeniu, radzić sobie z nimi i zmniejszać ich negatywne skutki. – Edukacja zdrowotna rozpoczyna się już przed narodzinami człowieka i trwa we wszystkich jego okresach: od dzieciństwa przez adolescencję, różne fazy wieku dorosłego. Powinna towarzyszyć człowiekowi przez całe życie – podkreślała.
Uczulała też, że kobieta będąca w ciąży, powinna kategorycznie unikać hałasu, przywołując wyniki badań szwedzkich przeprowadzonych w 2016 roku. Rodzice, w ramach działań edukacyjnych prowadzonych w IFPS, mogą dowiedzieć się m.in. jakie są rodzaje zaburzeń słuchu, jakie objawy mogą wskazywać na zaburzenia słuchu u dziecka i jak o niego dbać. – Niektórzy dopiero od nas dowiadują się, że absolutnie nie powinni czyścić uszu dzieciom za pomocą patyczków kosmetycznych – opowiadała.
Edukacja zdrowotna prowadzona w IFPS skierowana jest również do dzieci i zawsze dostosowana do poziomu rozwoju dziecka. Jak podkreślała prelegentka, samo dziecko jest w stanie zadbać o zdrowie, a nawet po takiej edukacji zainteresować się stanem słuchu u swojego rodzeństwa, rodziców czy dziadków. W kręgu omawianych zagadnień znalazły się także takie jak cechy utraty słuchu związanego z wiekiem, które powinny skłonić do udania się na badanie. Osoby starsze często mają problemy, jak gorsze rozumienie mowy, szczególnie w sytuacjach, gdy w otoczeniu panuje hałas albo szum, gdy przebywają poza swoim domem, np. w restauracji czy podczas wizyty lekarskiej, gdy w rejestracji jest dużo osób. – Zwiększając głośność telewizora, osoby starsze często mówią, że wszystko słyszą, tylko trochę nie rozumieją, bo dawniej aktorzy mieli lepszą dykcję, a teraz mówią mniej wyraźnie. Włączają napisy. To jest objaw, który powinien takiej osobie lub osobie bliskiej z jej otoczenia dać sygnał, że być może coś złego dzieje się ze słuchem – zauważa dr Gos. Trudniej słyszalne są dla nich także dźwięki wysokie, jak dźwięk dzwonka czy głos dziecka. Wskazała też pewien niespecyficzny objaw, który może towarzyszyć pogorszeniu się słyszenia wraz z wiekiem.
Dr Weronika Świerniak przybliżyła z kolei badania przesiewowe słuchu w formie praktycznej, m.in. jak są wykonywane. – Bardzo dużo rodziców nie zauważa problemów ze słuchem u swojego dziecka, wiąże je bardziej z problemami wychowawczymi, niż z problemami ze słuchem, dlatego tak ważne jest, by przeprowadzać badania przesiewowe – podkreślała. Te z kolei wymagają wykorzystywania odpowiednich programów informatycznych.
Przybliżyła, jak w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu funkcjonuje model systemu telemedycznego, wdrożonego m.in. po to, by kontrolować jakość badań i mieć możliwość ich analizowania. To System Zintegrowanej Operacji i Komunikacji.
System Zintegrowanej Operacji i Komunikacji „Szok” opracowany w IFPS dzięki integracji wyników różnych badań: przesiewowych, diagnostycznych, ankietowych i klinicznych stanowi bazę danych i znacząco skraca czas oczekiwania na wizytę w placówce.
O tym, jakie są nowoczesne technologie w badaniach przesiewowych narządów zmysłów, opowiadała mgr Małgorzata Talarek, m.in. takich jak Kapsuła Badań Zmysłów oraz aplikacja webowa do badania węchu i smaku oparta na badaniu wykonywanym samodzielnie w domu pacjenta.
W efekcie prowadzonych na szeroką skalę badań przesiewowych, w IFPS stworzono Kapsułę Badań Zmysłów – zintegrowany system urządzeń do diagnostyki i telekonsultacji schorzeń narządów zmysłów, z których korzystać mogą osoby od 7. roku życia. Urządzenie zawiera wystandaryzowane testy do prowadzenia badań przesiewowych pięciu zmysłów: słuchu, wzroku, węchu, smaku i równowagi. Kapsuła pozwala na wykonywanie badań przesiewowo-diagnostycznych u dzieci w wieku szkolnym, osób dorosłych, grup zawodowych narażonych na różne zaburzenia zmysłów oraz osób w wieku senioralnym. Dzięki niej w jednym miejscu można samodzielnie zbadać prawidłowe funkcjonowanie narządów zmysłów.
Z kolei System do wykrywania zaburzeń smaku i węchu pozwala na wykonywanie badań przesiewowych dla szerokiej grupy odbiorców w sposób zdalny, bez wsparcia ze strony wykwalifikowanego personelu medycznego. Możliwość zdalnego wykonania badań przesiewowych smaku i węchu pozwala na wyeliminowanie konieczności dojazdu pacjentów do placówek medycznych wykonujących testy. Umożliwia również wykonywanie testów bez bezpośredniego kontaktu z osobami trzecimi, co jest szczególnie istotne w przypadku badań u osób z chorobami zakaźnymi. System zaprojektowany został w oparciu o standard danych eHR, wykorzystywany również w Kapsule Badań Zmysłów, co pozwoli na wspólną agregację i analizę, a także uzyskiwanie dodatkowych danych z dwóch systemów lub wymianę danych z innymi systemami medycznymi.
Badania w zarówno w Kapsule Badań Zmysłów, jak i w aplikacji webowej są bardzo łatwe do wykonania.
Zapraszamy do obejrzenia zapisu konferencji: